Terug naar overzicht

Leren van Defensie: 'Mentale vorming implementeren'

Laatste Nieuws

26.02.2024

ZAANSTAD- Het kijken naar en toepassen van best practices van andere omgevingen is een belangrijk onderdeel van AZ’s visie op opleiden. Dit is sinds kort ook nog meer terug te zien in het Alkmaarse topsportontwikkelingsprogramma, dat naast ervaringen uit de sportwereld nu ook met een defensiemethodiek wordt aangevuld. Deze nieuwe werkwijze wordt geïmplementeerd door Freek Gielen. Hij is – naast zijn baan bij Defensie – AZ's nieuwste topsportbegeleider. "Beste versie van zichzelf maken."

Met de toevoeging van Gielen is AZ’s topsportafdeling weer op volle sterkte. Deze afdeling – waar ook Bart Heuvingh en Meike Scholte onderdeel van zijn – richt zich op de leefstijl- persoonlijkheidsontwikkeling van AZ's spelers. Gielen heeft een achtergrond in het professionele handbal, waar hij destijds het spelen in de Eredivisie combineert met werkzaamheden bij Defensie. Als sportinstructeur bereidde hij daar Nederlandse troepen voor op buitenlandse missies. Na twaalf jaar verandert hij van rol en wordt hij docent van andere instructeurs. Via die weg komt hij in contact met AZ. “We gingen op zoek naar een organisatie die nieuwe inzichten voor ons programma kon geven. We kwamen al snel bij de AZ Jeugdopleiding uit, raakten in gesprek en werden enthousiast over het verhaal en de werkwijze van de club. Dat enthousiasme kwam van beide kanten, want AZ was ook erg nieuwsgierig naar onze aanpak bij Defensie.”

Optimaal
Die methodiek luidt als volgt: van een groep mensen een eenheid maken en hen met uitdagende situaties op trainingen zo goed mogelijk voorbereiden op het echte werk. Gielen: “Hierbij is het belangrijk dat we hen de beste versie van zichzelf maken, vooral ook als mens. Dit zodat zij met een optimale voorbereiding aan de slag kunnen gaan, getraind hebben met stress en spanning en weten hoe zij in onverwachte situaties moeten handelen."

Topsportmentaliteit
De Alkmaarse topsportmentaliteit heeft al veel raakvlakken met de defensiemethode. “Bij AZ wordt niets zonder doel gedaan en gaat het opleiden en presteren hand in hand", vertelt Gielen. "Dat is bij Defensie niet anders. Wel gebruiken we daar andere termen – zoals mentale vorming – en starten we vaak met het behandelen van ervaringen. Wat mij opviel is dat AZ vaak start met workshops over leefstijl, groeimindset en mentale vaardigheden.

Mentale vorming
Gielen vervolgt: "Bij de workshop voor trainers zijn we begonnen met mentale vorming. Zij zijn namelijk de grootste beïnvloeders van spelersgedrag en moeten die methodiek ook bij de spelers gaan overbrengen. Dat slaat goed aan. Ze zijn enthousiast erover, pakken het gelijk op en zien het als extra kennis voor hun eigen ontwikkeling.”

Freek Gielen (rechts) is de nieuwste versterking voor AZ's topsportafdeling. 

Aanpassingsvermogen
Voor spelers wordt de nieuwe methode momenteel in topsportlessen en oefenvormen op het veld verweven. Daarin wordt het niet als iets nieuws ingezet, maar meer als een verbetering van het al bestaande programma. Zo legt AZ’s Hoofd Topsportbegeleiding Bart Heuvingh uit. “Ons topsportontwikkelingsprogramma zit al goed in elkaar, maar met deze aanvulling gaan we hen de uitdagende situaties laten ervaren. Dit zodat zij hun opgedane kennis en vaardigheden in de praktijk kunnen gaan toepassen en verbeteren. Met de toevoeging van Freek geloven we heilig erin dat spelers bij AZ nog beter ontwikkeld worden in hun aanpassingsvermogen."

Intimiderende situatie
Heuvingh geeft aan dat hij al langer getriggered wordt door hoe het aanpassingsvermogen bij Defensie wordt gevormd. Hij haalt AZ's wedstrijd tegen Boca Juniors – in de U20 Intercontinental Cup – aan als voorbeeld. “Het publiek in La Bombonera (het stadion van Boca, red.) was heel intimiderend en brachten onze spelers in een oncomfortabele situatie. Een aantal spelers kwam dergelijk publiek voor het eerst tegen. Met onze nieuwe methode gaan we hen nog beter hierop voorbereiden door deze situaties na te bootsen. We gaan hen bewust oncomfortabel maken en daarop reflecteren, zodat zij ervan leren.”

Uit het raam kijken
De defensiemethode van mentale vorming wordt bij AZ dus direct in de visie en werkwijze van de club verweven. “Want alleen dan wordt het een duurzaam beleid”, weet Heuvingh. “Wij investeren erin de kennis en kunde van Defensie bij ons te integreren. We zijn dan ook heel blij met de komst van Freek naar AZ. Als club kijken wij graag uit het raam om te leren van andere sporten en vakgebieden. Deze nieuwe invalshoek is voor ons een mooie kans de topsportafdeling te vernieuwen en daarmee continu te verbeteren.”

AZ's topsportafdeling van links naar rechts: Bart Heuvingh, Freek Gielen en Meike Scholte.

Tekst & foto's: AZ Media / Mitchell Burger